IntermeZZo Zwolle

De donkere dagen voor kerst … Nog niet eerder voelde het zo donker als dit jaar. Onzekerheid en angst kwelt de wereld door een ongrijpbaar virus. Hoe vind je, in vredesnaam, licht?

In de krochten van mijn geheugen ga ik op weg, terug het jaar 2021 in. Wat maakte me blij, wanneer maakte mijn hart een sprongetje, op welk moment dacht ik ‘er’ even niet aan, was er een lichtpuntje? Het duurt even, anders denken, anders kijken en anders voelen, kortom: mijn mindset op standje positief zetten. Als ik in die positieve flow met een potlood op een A4-tje schrijf wat ik aantref, is het verrassend snel vol. Veel lichtpuntjes zijn privé, maar zeker zoveel betreffen IntermeZZo.

Zien

Oktober borstkankermaand. Bij IntermeZZo hebben we een ontmoetingsochtend voor lotgenoten georganiseerd. Corona houdt zich redelijk gedeisd, zodat we een mooie groep veilig kunnen ontvangen. Veel vrouwen zijn voor het eerst bij ons te gast. Soms kennen ze elkaar van de dagbehandeling oncologie of van hun traject bij revalidatiecentrum Vogellanden. Of helemaal niet. Maar het is al snel een gepraat van jewelste. Koffie en thee op tafel, vrijwilligers hebben lekkers gebakken. Een lach en een traan.

Enkele weken later komt een dame lekker rozig uit de schoonheidsbehandeling. Zichtbaar ontspannen. Ze maakt meteen een nieuwe afspraak voor een Indiase hoofdmassage. Bewust ontspannen doet haar goed, vertelt ze.

Een andere dame die voor het eerst bij IntermeZZo kwam op de ontmoetingsochtend, voelde zich erg onzeker, had geen idee meer hoe ze haar leven wilde vormgeven. Ze kwam schoorvoetend binnen, nu alleen, geen groep lotgenoten in de buurt. Na enkele informatieve gesprekken bij de ondersteuningsconsulent zie ik dat haar tred vaster is, haar houding meer rechtop. Ze voelt ze zich sterker en zekerder. Ook enkele boeken uit onze bieb hebben haar wat houvast gegeven, vertelt ze.

Zoeken naar lichtpuntjes maakt dat je ze ziet.

Horen

Eind november schuift Olympisch kampioen openwaterzwemmen, Maarten van der Weijden, bekend als survivor van kanker, aan bij OP1. Nu eens niet voor een 11-steden challenge, nee, om aandacht te vragen voor mensen met kanker. Nu, ten tijde van de coronapandemie. Alle aandacht is gericht op Covidpatiënten, maar Maarten staat op en laat zien hoe zwaar mensen met kanker het juist nu hebben. Uitgestelde behandeling, extra kwetsbaar, dus extra isolatie en eenzaamheid. Even wordt het stil aan tafel in het praatprogramma. Oorverdovend stil.

Zoeken naar lichtpuntjes maakt dat je ze hoort.

Zwijgen

In de voorbereiding op het maken van podcasts voor IntermeZZo luister ik me suf naar podcasts van anderen. Tik het woord kanker in op de podcastkanalen en je vindt prachtige verhalen. Eén heeft me zeer geraakt. De Tumor Tapes van zanger/presentator Lex Uiting en zijn vriendin Suzan Oostdam. Deze dertigers vertellen zeer openhartig over haar baarmoederhalskanker. Vanaf het vermoeden dat er iets mis was, tot en met de behandelingen. In vijf afleveringen hoor je hoe het hen vergaat. Ik vroeg me af waarom juist deze podcastafleveringen me zo intens raakten. Want bij IntermeZZo vertellen gasten vaker hun verhaal en natuurlijk raakt dat ons. Toch voelde dit anders.

Hun mobieltje waarmee de opnames deels werden gemaakt, legden Lex en Suzan op het bureau van de dokter toen zij uitlegde wat de behandelopties waren. Bedoeld voor henzelf om te kunnen terugluisteren omdat je bij de arts vaak maar een deel van de informatie kunt vatten. Toen ze hun ouders informeerden, namen ze dat gesprek op. Het telefoontje lag letterlijk bij hen in bed of op de wastafel als ze hun angst en twijfels uitspraken.

Juist die intieme overwegingen horen wij in ons werk niet, zo dichtbij kom je nooit. Omdat de Tumor Tapes deels in mijn eigen Limburgse dialect wordt gesproken (ook voor niet Zuiderlingen goed te verstaan, trouwens), voelde het helemaal dichtbij.

Suzan besloot hun gesprekken te willen delen met als doel andere vrouwen te bewegen toch vooral naar de huisarts te gaan voor het uitstrijkje, op tijd te laten checken.

Lex vond het aanvankelijk veel te privé, maar hij ging overstag om anderen te waarschuwen. BNN Vara en KWF werkten mee. Het werd een indrukwekkend en waardevol document, deze professioneel gemaakte serie podcasts.

Als Lex, terwijl zij wordt geopereerd een lied voor haar maakt én het later voor haar zingt, hou’ ik het niet droog.  In het intieme liedje “Ik beloaf” zingt hij dat haar zal blijven vasthouden, haar zal liefhebben zijn leven lang, haar op te vangen als ze valt, als ze maar niet weg zal waaien met de wind van hem…. We vallen, vechten, hopen en zullen opstaan, we gaan samen verder, zingt hij. En als we dan toch samen grijs zijn geworden, hoop ik dat we er samen vandoor gaan, tweezaam wegwaaien met de wind.…

Zoeken naar lichtpuntjes maakt dat je ze voelt. In de stilte van een lied, als je durft te zwijgen.

Marlies Mestrom